21 lipca – w ramach cyklu wykładów Polska i jej sąsiedzi, w sali senackiej Karpackiej Państwowej Uczelni w Krośnie odbyło się spotkanie z Panią Prof. dr hab. Adrienne Körmendy – Konsul Generalną Węgier w Krakowie, która po wielu latach intensywnej pracy kończy swoją misję dyplomatyczną w Polsce.

Spotkanie otworzył JM Prof. dr hab. Grzegorz Przebinda – Rektor Karpackiej Państwowej Uczelni w Krośnie, który przypomniał, że Pani Konsul gościła w murach naszej Uczelni już dwukrotnie. Wpierw w grudniu 2015 roku, kiedy w ramach cyklu Polska i jej sąsiedzi wygłosiła wykład: Polska – Węgry. 1000 lat państwowości, 1000 lat wspólnej granicy, 1000 lat przyjaźni. Ponownie mieliśmy okazję gościć Panią Konsul w czerwcu 2018 roku, podczas Międzynarodowej Konferencji Naukowej poświęconej Robertowi Wojciechowi Portiusowi.

Po krótkim powitaniu i przedstawieniu czcigodnego gościa, Rektor poprosił zebranych o powstanie i uczczenie chwilą ciszy pamięci zmarłego przed dwoma dniami Prof. dr hab. Franciszka Ziejki, byłego Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego, przyjaciela krośnieńskiej Uczelni, osoby odznaczonej w roku 2005 za wybitne zasługi dla Uniwersytetu Jagiellońskiego pamiątkowym medalem: Plus ratio quam vis. W roku 2020 tym samym medalem Uniwersytet uhonorował Panią Konsul – Prof. Adrienne Körmendy.

Rektor odnosząc się do 10 wieków przyjaźni między Polską i Węgrami przypomniał postać wybitnego humanisty i poety Pawła z Krosna, który utrzymywał ścisłe kontakty z humanistami węgierskimi, co więcej, który – wg wszelkiego prawdopodobieństwa – znał też język węgierski. Zwracając się bezpośrednio do Pani Konsul podziękował Jej za wieloletnią współpracę oraz liczne dowody przyjaźni i sympatii, jakim przez lata obdarzała Krosno i krośnieńską Uczelnię. Wyraził również nadzieję na dalsze kontakty już po zakończeniu sprawowania przez Nią dotychczasowej funkcji. Rektor przypomniał również fragment wykładu Pani Konsul z roku 2015, który miał miejsce w murach krośnieńskiej Uczelni, kiedy to opowiadała o postawionym w roku 2006 na Węgrzech pomniku przedstawiającym dwa zrośnięte ze sobą dęby, symbolizujące wspólnotę losów, interesów i emocji między dwoma narodami oraz wielowiekową tradycję przyjaznych relacji.

Jako kolejny głos zabrał Zbigniew Ungeheuer – Prezes Stowarzyszenia „Portius” w Krośnie, który w swoim wystąpieniu przypomniał o intensywnej współpracy i licznych kontaktach z Panią Konsul, poczynając od pierwszego spotkania w roku 2008. Prezes Ungeheuer, podkreślając, że od 2014 roku jest Ona członkiem honorowym Stowarzyszenia „Portius”, podziękował za bezmiar sympatii i życzliwości jakiej Stowarzyszenie i miasto Krosno mogło z Jej strony przez te lata doświadczać

Za wieloletnią współpracę z Panią Konsul oraz liczne wyrazy sympatii, które z strony Pani Konsul spotkały Krosno, w krótkim wystąpieniu podziękował również Piotr Przytocki – Prezydent Miasta Krosna. Prezydent wspomniał liczne wizyty Pani Konsul w mieście nad Wisłokiem, zarówno z okazji podniosłych uroczystości kultywujących przyjaźń polsko-węgierską, jak i spotkań mniej oficjalnych przy okazji nawiązywania współpracy partnerskich Krosna z miastami węgierskimi.

Po wygłoszonych laudacjach głos zabrała Pani Konsul, która wystąpienie swe rozpoczęła od słów, iż czuje się bardzo jest wzruszona, gdyż kiedy zwróciła się do władz Uczelni z prośbą o umożliwienie jej przyjazdu do Krosna, w celu pożegnania się miastem i krośnieńską Uczelnią po raz ostatni w roli Konsula Generalnego, jej prośba spotkała się z tak pozytywnym odzewem. Wyraziła życzenie, że będzie chciała te przyjazne relacje z Krosnem w dalszym ciągu podtrzymywać, a wspominając swe wieloletnie kontakty, stwierdziła, że sama miała okazję spotkać się wielokrotnie z niezwykłą przyjaźnią w Krośnie, ale co dla Niej jeszcze bardziej ważne, przyjaźnią i sympatią Krośnian mogli cieszyć się również przedstawiciele węgierskiego narodu. Pani Konsul zwróciła również uwagę na ważną kwestię, że rolą ambasadora jest reprezentowanie interesów Państwa, natomiast zadaniem Konsula jest reprezentowanie interesów obywateli i narodu. Z tego powodu, przez lata sprawowania swojej funkcji, reprezentując interesy Węgrów, starała się nawiązywać jak najlepsze i najbardziej serdeczne kontakty z obywatelami państwa polskiego. Budowanie dobrych relacji i współpracy między dwoma narodami jest bowiem fundamentem trwałej przyjaźni. Jako badacz historii relacji polsko-węgierskich przypomniała wydarzenia z roku 1939, kiedy Węgrzy – w imię przyjaźni z narodem polskim – odmówili hitlerowskim Niemcom możliwości przemieszczenia wojsk przez teren państwa węgierskiego. Narażając interes Państwa, zrobili to w imię przyjaźni. Honor i przyjaźń okazały się zatem ważniejsze niż kwestie związane z zapewnieniem bezpieczeństwa samego państwa i jego obywateli. Ze wzruszeniem przyznała również, że takiej postawy od władz Węgier oczekiwało wówczas węgierskie społeczeństwo.

W swoim wystąpieniu wypowiedziała również ważne zdanie, że mieszkańcy Krosna przez stulecia dali liczne dowody co to znaczy przyjaźń i dobre relacje między dwoma państwami i narodami, które przez stulecia łączyło nie tylko bliskie sąsiedztwo ale również obustronna wspólnota interesów gospodarczych i kulturalnych. Dlatego za to wszystko, Rektorowi, Prezydentowi, Prezesowi Stowarzyszenia „Portius” i mieszkańcom Krosna, chciała bardzo gorąco podziękować.

W końcowej części spotkania Rektor przypomniał, że jesienią 2015 roku On sam, jak i ówczesny Prorektor (obecny Rektor Elekt) Prof. Zbigniew Barabasz przebiegli maraton w Budapeszcie, stąd jego życzeniem jest by ten słynny bieg przebiegł również kiedyś Prezes Stowarzyszenia „Portius”. Rektor przybliżył również epizod z roku 1849. Kiedy armia rosyjska, pod wodzą Paskiewicza przemieszczało się traktem cesarskim na Węgry, w celu stłumienia narodowego powstania węgierskiego, car Mikołaj I przyjmował defiladę wojskową w pobliskiej Dukli. Miejscowe przekazy dowodzą, że miasto Krosno zamknęło wówczas bramy przed carem Rosji. Jeżeli stało się tak istotnie, byłby to gest solidarności z bratnimi Węgrami, uczyniony właśnie w imię wielusetletniej przyjaźni i współpracy między dwoma narodami mieszkującymi po obu stronach Karpat.

Na koniec spotkania Rektor oddał głos Franciszkowi Tereszkiewiczowi – Kanclerzowi Karpackiej Państwowej Uczelni w Krośnie, który wyraził radość, że z okazji zakończenia wieloletniej służby dyplomatycznej możemy gościć Panią Konsul ponownie w Krośnie. W swym krótkim wystąpieniu życzył Pani Konsul zdrowia, zadowolenia, realizacji marzeń i kolejnych wizyt w Krośnie.

Zamykając spotkanie Rektor zaprosił Panią Konsul do współpracy naukowej w ramach czasopisma „Studia Pigoniana”, zapowiadając, że jeden z numerów czasopisma planuje poświęcić w najbliższym czasie w całości stosunkom polsko-węgierskim.

Spotkaniu towarzyszyła wystawa książek autorów węgierskich, przygotowana ze zbiorów Biblioteki Karpackiej Państwowej Uczelni w Krośnie.

Piotr Łopatkiewicz

 

---

Profesor Adrienne Körmendy otrzymała srebrny medal „Plus ratio quam vis”

3 lipca konsul generalna Węgier w Krakowie prof. Adrienne Körmendy otrzymała srebrny medal „Plus ratio quam vis” z rąk rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Wojciecha Nowaka. Jedno z najwyższych odznaczeń przyznawanych przez Uniwersytet Jagielloński zostało wręczone w trakcie uroczystego posiedzenia Senatu UJ w historycznej auli Collegium Maius. W imieniu Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Węgierskiej działającego przy naszej uczelni gratulacje złożył jego prezes, prof. Władysław Witalisz.