Instytut Humanistyczny PANS w Krośnie mieści się w budynku Collegium Pigonianum przy ulicy Kazimierza Wielkiego 4-8 w Krośnie.
To najstarszy budynek uczelni z tradycją sięgającą XVII stulecia, w którym swą siedzibę miało niegdyś Kolegium jezuickie. Mieściły się tu także: Krajowa Szkoła Tkacka oraz Szkoła Podstawowa nr 1. Po przejęciu budynków przez PWSZ – obecnie PANS w Krośnie – w latach 2003-2005, z inicjatywy władz uczelni i dzięki pozyskaniu środków europejskich obiekt został poddany kapitalnemu remontowi. Dziś studenci i wykładowcy korzystający z nowoczesnej infrastruktury Collegium Pigonianum szczególnie cenią sobie atmosferę, swoisty genius loci, której źródłem jest bogata przeszłość tego wyjątkowego miejsca.
9 października 2006 roku na budynku Instytutu została odsłonięta tablica pamiątkowa poświęcona patronowi tego korpusu, Stanisławowi Pigoniowi – wybitnemu poloniście, człowiekowi związanemu z krośnieńską ziemią. W uroczystości przy ulicy Kazimierza Wielkiego 8, udział wzięli między innymi prezydent miasta Krosna Piotr Przytocki oraz ówcześni włodarze uczelni – rektor PWSZ prof. Janusz Gruchała oraz prorektorzy profesor Maria Ruda oraz dr Władysław Witalisz. Wydarzenie uświetnił swą obecnością również profesor Franciszek Ziejka, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1999-2005.
Sześć lat później, na wniosek Senatu uczelni, Stanisław Pigoń decyzją Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego został patronem uczelni, która od 2012 roku nosi jego imię. Członkowie Senatu wybrali uczonego, człowieka pracowitego, rzetelnego i prawego, profesora uniwersytetów w Poznaniu, Wilnie, Krakowie, nauczyciela, ale i żołnierza, nakładającego mundur oficerski i w wojennej potrzebie służącego Ojczyźnie.
W początkowej fazie istnienie przyszłego Instytutu Humanistycznego związane było z realizacją idei kolegium nauczycielskiego zorganizowanego wokół studiów pedagogicznych i polonistycznych, a następnie także filologii obcych. Na tym etapie rozwoju krośnieńskiej humanistyki istotną rolę odegrała prof. dr hab. Halina Kurek, opiekun naukowy Kolegium Języka Polskiego im. Stanisława Pigonia w Krośnie (1992 – 2000), Dziekan Wydziału Filologicznego UJ w latach 1999-2005. Niebagatelną rolę odegrał w rozwoju tej instytucji również polonista, społecznik i organizator oświaty mgr Franciszek Tereszkiewicz, pełniący od sierpnia 1992 roku do lipca 1999 funkcję dyrektora w Kolegium Nauczycielskim w Krośnie.
W 1999 roku powstała w Krośnie Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa (na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15. czerwca 1999 r. Dz. U. Nr 55, poz. 575), która prowadząc 3-letnie i 3,5-letnie studia umożliwia absolwentom uzyskanie tytułu zawodowego licencjata lub inżyniera.
W strukturze uczelni od samego początku istniał Instytut Humanistyczny. Obok pierwotnie dwóch podstawowych struktur organizacyjnych Instytutu – Zakładu Filologii Polskiej oraz Zakładu Pedagogiki, kolejno w jego ramach powstały także zakłady:Filologii Angielskiej, Filologii Germańskiej, Filologii Rosyjskiej oraz Translatoryki. Dynamicznie zmieniające się otoczenie, wyzwania społeczne i dydaktyczne oraz potrzeby organizacyjne uczelni spowodowały, iż obecnie w Instytucie funkcjonują trzy Zakłady – Filologii Angielskiej, Pedagogiki oraz Studiów Dwujęzykowych.
Instytutem Humanistycznym kierowali kolejno: polonista dr Janusz Gruchała prof. PWSZ (następnie rektor PWSZ w latach 2004-2012, aktualnie kierownik Katedry Edytorstwa i Nauk Pomocniczych na Uniwersytecie Jagiellońskim), anglista dr Władysław Witalisz prof. PWSZ (późniejszy prorektor ds. rozwoju PWSZ w latach 2004-2012, obecnie prodziekan Wydziału Filologicznego UJ), polonista dr hab. Kazimierz Sikora (dyrektor w latach 2004-2012), anglista doktor Władysław Chłopicki (dyrektor w kadencji 2012-2016) oraz rusycysta dr Bartosz Gołąbek (dyrektor w latach 2016-2022). W roku 2022 stanowisko dyrektora objela anglistka i tlumaczka, dr Joanna Ziobro-Strzepek. Ze środowiska Instytutu wywodzil się także byly rektor uczelni, rusycysta, profesor Grzegorz Przebinda.
Do najważniejszych osiągnięć w działalności Instytutu, obok pracy dydaktycznej i naukowej, należy zaliczyć wiele inicjatyw popularyzatorskich związanych z szeroko rozumianą pedagogiką, kulturą i tradycją ojczystego słowa oraz języków obcych.
Ważnym wydarzeniem dla krośnieńskiej uczelni był zorganizowany przez Instytut Humanistyczny Ogólnopolski Kongres Nowoczesna Humanistyka w Państwowych Wyższych Szkołach Zawodowych (13-14 maja 2015 roku). W trakcie Kongresu w Bibliotece PWSZ im. Stanisława Pigonia w Krośnie został otwarty salonik-czytelnia noszący imię Pika Mirandoli, krośnieńskiego literata, tłumacza i wybitnego humanisty.
Instytut organizuje także konferencje naukowe, w tym mające największą tradycję międzynarodowe konferencje Across Borders, które odbywają się od roku 2004 raz na dwa lata w Krośnie lub w zagranicznym ośrodku naukowym (na Słowacji, Węgrzech, Estonii czy Stanach Zjednoczonych). Instytut patronuje także różnych warsztatom popularyzatorskim na które zapraszana jest młodzież ze szkół średnich, takim jak Warsztaty Przekładowe (odbyło się ich już 11 edycji), Dni Hiszpańskie (w roku 2023 odbyły się już po raz piąty) czy wrześniowy Międzynarodowy Dzień Języków. Instytut nie zapomina także o najmłodszych – odbywają się u nas cyklicznie spotkania z Mikołajem dla dzieci
